Bị côn trùng cắn không phải là chuyện hiếm trong cuộc sống hàng ngày. Tuy vậy, sự chủ quan, không tiến hành các biện pháp sơ cứu và điều trị cần thiết có thể sẽ dẫn đến những hậu quả rất nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về 9 loại côn trùng độc nhất Việt Nam cần phải tránh xa ngay bây giờ nhé!
1. Ong
Đa phần các loài ong đều có nọc độc, tùy theo loài mà sẽ độc ít hay nhiều. Có loại gây chết người chỉ với trên 10 vết chích như ong vò vẽ, ong đất, nhưng cũng có loại không nguy hiểm nhiều đến sức khỏe như ong mật.Nọc ong có thành phần chính là protein kèm theo men xâm nhập, men tiêu huyết, tiêu tế bào, các chất gây dị ứng và acetylcholine… Trong trường hợp bị ong đốt quá nặng, nạn nhân sẽ bị tím tái, sốc, trụy tim mạch…, có thể tử vong nếu không được cứu chữa tận tình.Khi bị ong đốt, việc cần làm đầu tiên là khều kim chích khỏi vùng bị đốt bằng vật nhọn như mũi dao, đầu kim… Không dùng tay nặn để lấy kim, vì sẽ tạo điều kiện cho nọc độc thấm sâu hơn vào cơ thể.Sau đó, rửa sạch vết chích bằng xà phòng hoặc dung dịch sát trùng, rồi đắp khăn lạnh hay túi chườm nước đá vào vùng bị sưng trong khoảng 15-20 phút để làm giảm đau (không đắp trực tiếp lên chỗ ong đốt).
2. Kiến lửa
Vết đốt của kiến lửa không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng cảm giác nhói buốt dai dẳng thật sự là một điều rất kinh khủng. Nọc của một số loài kiến lửa có thể gây ra những triệu chứng như chóng mặt, hoa mắt, thở gấp hay sốc…, phụ thuộc vào hệ miễn dịch của người bị đốt. Khi bị kiến lửa đốt nên làm dịu vết cắn với xà phòng và nước, rồi dùng một cục đá chườm trong khoảng 10 phút. Nếu vết cắn bị rộp thì không được chọc vỡ mà phải lấy miếng gạc đặt nhẹ lên vì nếu vết rộp vỡ có thể dẫn tới nhiễm trùng.
3. Muỗi vằn
Muỗi vằn có tên khoa học là Ades aegypty, bị muỗi vằn chích chính là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh sốt xuất huyết ở nước ta . Muỗi vằn sống trong nhà, chủ yếu hút máu người để sống, mọi hoạt động trong vòng đời của chúng gắn liền với con người. Chúng tìm mồi liên tục, nhưng đặc biệt hoạt động nhiều vào sáng sớm và chiều mát, chúng chỉ đậu nghỉ khi no máu. Muỗi vằn thường đốt chích người cư trú trong nhà ở và chỉ trú đậu trong nhà, rất ít thấy muỗi tìm đốt người hay trú đậu bên ngoài nhà dân, trừ những khu rừng rậm ẩm thấp. Chúng đặc biệt thích đậu trên các loại vải màu tối đậm, nhiều lông tơ mịn như áo len, quần jean, khan lau, .. Bệnh sốt xuất huyết là bệnh vô cùng nguy hiểm và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vắc xin phòng bệnh. Đối với trẻ em cần phát hiện bệnh sớm để kịp thời cứu chữa.
4. Bọ chét, rận, ve chó
Có kích thước rất nhỏ, các loài côn trùng này có thể sống trong bụi rậm hoặc trên cơ thể nhiều loài vật nuôi như chó, mèo. Những vết đốt của chúng không chỉ gây đau nhói, sưng hay dị ứng mà còn có thể gây cho người bệnh sốt mẩn đỏ. Bọ chét chuột còn là vật trung gian truyền bệnh hạch, từng gây nên dịch làm chết hàng chục triệu người ở châu u.Khi bị các loài côn trùng này cắn, nên kéo chúng thật từ từ, hoặc dùng lửa hơ, bôi cồn, dầu để chúng tự rơi ra, tránh để hàm răng của chúng dính lại da thịt, có thể gây nhiễm trùng. Sau đó rửa chỗ bị cắn bằng xà phòng, rồi bôi cồn hoặc dầu sát trùng vào chỗ bị cắn.
5. Nhện
Các loài nhện ở Việt Nam không độc như nhiều đồng loại của chúng ở châu Phi hay Nam Mỹ. Vết đốt của nhện thường làm da phồng lên, đỏ và nhức. Đôi khi gây chóng mặt, sốt nhưng không quá nguy hiểm. Khi bị nhện đốt cần rửa sạch chỗ bị đốt bằng xà phòng và chườm nước đá. Nếu cần thiết có thể uống aspirin theo chỉ định của bác sĩ.
6. Kiến ba khoan
Kiến ba khoang có tên khoa học là Paederus fuscipes Curtis, là loại bọ xát có cánh , thân hình giống như kiến bình thường . Khi bị đe dọa, chúng thường tăng kích thước vùng bụng , chạy nhanh và bay tới để tấn công con mồi. Kiến ba khoang xuất hiện ở các thành thị , trung cư cao tầng . Trong cơ thể của kiến ba khoang có chứa Pederin, có độc tính gấp 12-15 lần nọc rắn hổ. May mắn là tuy độc tính cao, nhưng với lượng tiếp xúc nhỏ và ngoài da nên không đủ để gây chết người như nọc rắn.
Khi phát hiện bị kiến ba khoan đốt bạn nên rửa sạch vết thương và đưa đế trạm y tế gần nhất để điều trị .
7. Rết
Rết thường xuất hiện trong các cống rãnh, đường ống nước, thậm chí trong quần áo . Rết đẻ trứng, sau đó nở thành con, lúc đầu có màu trắng, sau lột xác thành rết lớn màu nâu đỏ. Trong trường hợp bị rết lớn tấn công với lượng độc lớn, người bệnh có các biểu hiện như chóng mặt, ù tai, hay nôn và co giật, cần khẩn trương đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để có các biện pháp can thiệp kịp thời.
8. Bọ xít
Ở Việt Nam, việc phát hiện ra loài bọ xít hút máu người đang được dư luận đặc biệt quan tâm.Theo những nghiên cứu đã được thực hiện trên thế giới, bọ xít hút máu người có thể truyền ký sinh trùng nội bào Trypanosoma cruzi vào cơ thể người qua những vết đốt, gây nên bệnh ngủ chaga. Mắc căn bệnh nguy hiểm này, nạn nhân sẽ rơi vào tình trạng mệt mỏi, buồn ngủ và mất khả năng miễn dịch. Khi trở thành mãn tính, bệnh có thể gây nghẽn mạch máu dẫn đến tử vong.Theo ghi nhận tại Việt Nam, sau khi bị bọ xít đốt, trên da người bệnh chỉ thấy một nốt nhỏ màu đỏ, khoảng 1 – 2 mm, không sưng tấy.Hiện tại, những nghiên cứu về loài côn trùng này ở Việt Nam chưa đầy đủ.
9. Bọ cạp
Bọ cạp không phải côn trùng mà là loài động vật thuộc lớp hình nhện. Ở Việt Nam có hai loài bọ cap phổ biến là bọ cạp đen và bọ cạp nâu. Những vết đốt bằng ngòi chích ở đuôi của các loài bọ cạp này giống như vết ong đốt, gây sưng phồng, đỏ và đau nhức, đôi khi còn bị bầm tím. Có khi nạn nhân chỉ cảm thấy hơi bị ngứa rát ở chỗ bị chích nhưng liền sau đó bị chóng mặt, đổ mồ hôi chảy nước mắt, nước mũi, buồn nôn, cứng chân tay. Một số trường hợp hạn hữu, nọc bọ cạp có thể gây sốc phản vệ, nguy hiểm đến tính mạng.Trong trường hợp bị bọ cạp đốt, người bị đốt cần chườm nước đá rồi phun thuốc chống đau lên vết đốt hoặc uống thuốc giảm đau loại thành phần có paracetamol. Đối với trẻ em và người dễ có phản ứng với vết đốt, nhất là bị đốt ở mặt, cần đưa đi cấp cứu ngay để được chích thuốc giải độc.