Với những bạn học sinh, sinh viên chuyên ngành lịch sử thế giới hoặc đơn giản là những ai đam mê bộ môn học này thì đây chính là 8 cuốn sách chuyên ngành lịch sử thế giới hay và bán chạy nhất hiện nay bạn không thể bỏ qua
1 Sự Minh Định Của Địa Lý
Cuốn sách Sự minh định của địa lý của tác giả người Mỹ Robert D. Kaplan được xuất bản lần đầu tiên vào năm 2012 (New York, Random House, 2012) với phụ đề đầy đủ là Bản đồ nói với chúng ta điều gì về những cuộc xung đột sắp tới và cuộc chiến đấu chống lại số phận, tái bản vào năm 2013 có bổ sung thêm một Lời bạt quan trọng với tiêu đề Biên giới thay thế cho ranh giới.
Là giáo sư tại Học viện Hải quân Annapolis, R. Kaplan cũng là thành viên của Hội đồng Quốc phòng Hoa Kỳ từ 2009 đến 2011. Sự trải nghiệm và kinh nghiệm của ông với tư cách một nhà báo trên khắp các nẻo đường thế giới cùng những hiểu biết trong lĩnh vực Khoa học Chính trị đã giúp ông trở thành một chuyên gia về địa chính trị thường xuyên được Lầu Năm góc tham khảo ý kiến.
Trong cuốn sách, đầu tiên, tác giả điểm lại lý thuyết địa chính trị của Alfred Thayer Mahan, Halford J. Mackinder và Nicholas J. Spykman. Tác giả nêu ý kiến: ngày nay người ta không còn có thể khẳng định rằng chiều kích địa lý đã không còn ý nghĩa, như có người đã từng khẳng định sau sự kiện Bức tường Berlin sụp đổ. Theo ông, thực ra địa lý chưa từng bị bỏ qua, nhưng dường như nó đã bị lãng quên và ai đó đã đưa ra định đề, theo đó việc cho rằng công nghệ đã xóa bỏ địa lý chỉ là một ý kiến mơ hồ. Tuy nhiên, tác giả cũng cảnh báo về mối nguy của việc suy tôn quá mức vai trò của địa lý, bởi vì tuy nó có ảnh hưởng đến các sự kiện, nhưng theo cách xác suất, tức là không hoàn toàn quyết định được chúng.
Tiếp đó, R. Kaplan nhấn mạnh một nội dung mang tính luận giải độc đáo những đặc điểm của nước Nga và người Nga. Theo ông, do không có những đường biên giới biển ấm và ổn định, nên nước này rơi vào tình thế không yên ổn với các nước láng giềng. Đã mấy trăm năm nay, nước Nga mơ ước sở hữu những cảng biển nước ấm, không bị đóng băng về mùa đông…, mà có lẽ quân cảng Sevastopol cũng nằm trong số những giấc mơ ấy. Một nhận xét mang tính Quyết định luận khác, nhưng cũng đáng được suy ngẫm, là ảnh hưởng sâu sắc của khí hậu lục địa khắc nghiệt và hình thể của lãnh thổ đối với tính khí người Nga và lịch sử nước Nga.
Ở phần tiếp theo, cuốn sách trình bày một vấn đề nóng hổi của thời đại, được nhìn từ cách tiếp cận theo dài hạn, dồn nén trong một chương duy nhất dài 36 trang: “Braudel, Mexico và tầm nhìn chiến lược”. Theo quan điểm này, các lực gây tác động của địa lý hợp sức tạo ra những khuynh hướng lớn trong lịch sử đôi khi diễn ra suốt nhiều thế kỷ. Vận dụng luận thuyết với khái niệm dài hạn, tác giả tìm cách giải thích rằng Hoa Kỳ đang bị đe dọa bởi Mexico và 111 triệu cư dân của nó.
Xuyên suốt cả công trình này, R. Kaplan nhắc nhớ không ngừng và tuyên truyền cho một khái niệm rất kinh điển về địa lý và hoàn cảnh địa lý, bao gồm những sự kết hợp khác nhau của mấy yếu tố chủ chốt là không gian, hình thể địa hình, vị trí theo vĩ độ, và trùm lên tất cả là khung cảnh tự nhiên được thể hiện qua các bản đồ tự nhiên. Đó là hai khái niệm gắn bó chặt chẽ với nhau: vai trò của hoàn cảnh địa lý theo hướng Quyết định luận địa lý và vấn đề địa chính trị thể hiện qua cuộc đấu tranh giành quyền lực giữa các quốc gia, các cường quốc và các vùng địa chính trị.
Dường như tác giả muốn cố kiểm tra xem liệu các thuyết về Vùng đất Trái tim Đại lục Á-Âu (Heartland trong sơ đồ Mackinder), về Miền Duyên hải phía nam Đại lục Á-Âu (Rimland trong sơ đồ Spykman) và về Sức mạnh Biển trong sơ đồ Mahan có còn phù hợp để vận dụng cho những vùng miền địa chính trị chủ chốt của hành tinh chúng ta trong thế kỷ XXI, nhất là gắn với vòng cung nóng bỏng vì khủng hoảng từ vùng đất Maghreb tới tiểu lục địa Ấn Độ và châu Á nói chung.
Cuốn sách này đã tạo cớ để mở ra một cánh cửa cho sự phê phán. Phần cuối công trình có nội dung gây tranh cãi nhiều nhất, rất điển hình cho một dạng suy lý về địa chính trị. Nó được đón nhận rất khác nhau.
Henry Kissinger thì coi đây là “một cuốn sách kỳ diệu”, trong khi các tác giả trường phái Pháp thì có khuynh hướng phê phán, chê bai, thậm chí có người không ngần ngại cho rằng đây là một mớ những điều mâu thuẫn! Đánh giá sau cùng thế nào xin dành quyền phán xét cho bạn đọc.
2 Mười Ngày Rung Chuyển Thế Giới
Sau khi đọc một cách vô cùng hứng thú và chăm chú từ đầu chí cuối quyển sách của John Reed Mười ngày rung chuyển thế giới, tôi hết lòng giới thiệu tác phẩm này với công nhân tất cả các nước.
Tôi mong muốn cuốn sách này được phát hành hàng triệu bản và dịch ra đủ mọi thứ tiếng, vì nó cung cấp một bức tranh xác thực và vô cùng sinh động về những sự kiện cực kỳ quan trọng để hiểu thế nào là cách mạng vô sản, thế nào là một chuyên chính vô sản.
Những vấn đề đó ngày nay được thảo luận rộng rãi, nhưng trước khi chấp nhận hoặc bác bỏ những ý kiến này, cần phải hiểu biết ý nghĩa của sự quyết định của mình.
Chắc chắn là quyển sách Mười ngày rung chuyển thế giới của John Reed sẽ làm sáng tỏ thêm vấn đề căn bản này của phong trào công nhân toàn thế giới.
3 Lịch Sử Thế Giới Qua 100 Loại Vũ Khí
Chiến tranh là động lực của lịch sử, và các loại vũ khí là một nhân tố không thể thiếu để tiến hành chiến tranh. Việc nhìn nhận lịch sử thế giới qua lăng kính của các phát minh quân sự đòi hỏi người viết phải có bề dày kiến thức và khả năng liên kết giữa các sự kiện lịch sử với mỗi loại vũ khí riêng rẽ, hẳn nhiên không ai có thể làm điều này tốt hơn Chris McNab. Ông đã biến các phát minh quân sự trong Lịch sử thế giới qua 100 loại vũ khí trở thành những mỏ neo lịch sử tái hiện sinh động hình ảnh những trận chiến quan trọng đôi khi làm thay đổi hẳn cục diện lịch sử thế giới, từ thời cổ đại cho đến thời hiện đại.
Cùng với những hình ảnh minh họa tuyệt đẹp thể hiện tính thẩm mỹ hết sức cao do nhà xuất bản Osprey dày công chọn lọc, cuốn sách không những hữu ích cho những người yêu thích lĩnh vực khoa học quân sự, mà còn xứng đáng có được vị trí danh dự trong mọi bộ sưu tập sách tranh.
4 Lịch Sử Thế Giới – Chân Dung Nhân Loại Theo Dòng Sự Kiện
Với lượng thông tin và hình ảnh đồ sộ, cuốn sách là hành trình hấp dẫn giúp bạn khám phá các bước tiến lịch sử đã làm nên chân dung nhân loại ngày nay.
TOÀN DIỆN VÀ ĐỘC ĐÁO
Mở đầu từ sự xuất hiện loài người, cuốn sách đưa bạn qua tiến trình phát triển và suy tàn của các nền văn minh trên toàn thế giới, mà trọng tâm là các sự kiện chiến tranh, thương mại và thám hiểm, các cuộc cách mạng và đổi thay công nghệ… Đặc biệt, nội dung sách không chia theo chủ đề hay khu vực mà được trình bày theo diễn tiến thời gian nhằm giúp bạn có cái nhìn toàn cảnh và so sánh về sự phát triển của các quốc gia, dân tộc tại cùng một thời điểm trong quá khứ.
MINH HỌA SỐNG ĐỘNG
Bên cạnh lượng thông tin dồi dào, cuốn sách còn cung cấp hơn 1000 hình minh họa độc đáo bao gồm các hiện vật, tác phẩm nghệ thuật, ảnh tư liệu nhằm tái hiện chân dung các nền văn hóa, sự kiện và nhân vật. Ngoài ra, cuốn sách còn có hàng trăm biểu đồ, bản đồ và số liệu phản ánh quy mô, tính chất và diễn biến của các sự kiện, thời kì lịch sử.
ĐỘI NGŨ BIÊN SOẠN UY TÍN
Đây là công trình biên soạn của nhiều giảng viên, nhà nghiên cứu từ các trường đại học danh tiếng của Anh quốc như Oxford, Cambridge, Edinburgh cùng sự đóng góp của đội ngũ chuyên gia từ Viện Smithsonian, một hệ thống bao gồm gần 20 bảo tàng và trung tâm nghiên cứu cấp quốc gia của Hoa Kỳ, nơi lưu giữ 138 triệu hiện vật cùng các tư liệu quý giá về lịch sử nhân loại.
ĐẶC BIỆT BỔ SUNG
Với mong muốn tiếp cận tốt hơn sự quan tâm của độc giả trong nước, nhóm biên dịch và hiệu đính đã bổ sung một số sự kiện lịch sử tiêu biểu của Việt Nam vào ấn bản tiếng Việt. Các sự kiện này được chọn lọc một cách cẩn trọng, tuân thủ tinh thần chung của bản gốc để đảm bảo tính nhất quán với tổng thể. Qua đó, bạn đọc sẽ có cái nhìn đối sánh về trình độ phát triển, các bước tiến của lịch sử Việt Nam so với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.
5 Fukuzawa Yukichi Và Công Cuộc Kiến Thiết Thế Giới Hiện Đại
Cuốn sách của tôi Công cuộc kiến thiết thế giới hiện đại; Tầm nhìn phương Tây và phương Đông được Palgrave phát hành năm 2002. Cuốn sách thảo luận công trình của hai tác giả lớn, những người đã cống hiến cả cuộc đời mình để giải đáp bí ẩn về nguồn gốc và tương lai của thế giới hiện đại mà chúng ta đang sống. Hai tác giả đó là F.W.Maitland và Yukichi Fukuzawa. Cuốn sách chỉ đạt được một mức độ thành công khiêm tốn và chưa bao giờ được in thành sách. Việc viết về cả hai tác giả này trong một cuốn sách, trong khi đóng góp của mỗi vị có sự khác biệt nhất định, có lẽ dễ khiến độc giả bối rối. Cuốn sách dài và xa xỉ này đã không tiếp cận được số lượng lớn độc giả chỉ quan tâm tới một trong hai tác giả này, chứ không phải là cả hai vị cùng một lúc.
Vì vậy tôi đã quyết định phát hành lại mỗi phần dưới dạng sách điện tử. Trong nguyên bản, cuốn sách về Fukuzawa này là một phần gồm năm chương, mà trong cuốn sách này tôi đã tách ra thành các chương ngắn hơn.
Tôi không thay đổi nội dung nhiều, ngoài việc chỉnh sửa lại một số lỗi nhỏ. Tôi đã viết một vài chương trong nguyên bản từ khoảng mười năm trước, ngoài ra tôi đã viết thêm một vài công trình về các vấn đề Fukuzawa giải quyết. Để kết hợp cả với các công trình gần đây hơn của tôi thực sự sẽ tạo nên một cuốn sách mới hoàn toàn khác, đặc biệt là khi các quan điểm của tôi đối với Fukuzawa đã thay đổi. Tôi hy vọng một ngày nào đó tác phẩm mới này sẽ nhận được sự tán thưởng không chỉ đối với Fukuzawa mà còn đối với nỗ lực của tôi trong việc theo đuổi để tìm ra câu trả lời cho “điều bí ẩn của thế giới”.
6 106 Sự Kiện Lịch Sử Thế Giới
106 Sự Kiện Lịch Sử Thế Giới là bức tranh toàn cảnh về các sự kiện lịch sử trọng đại đã hình thành nên lịch sử nhân loại. Từ sự kiện bộ luật đầu tiên trên thế giới, Ai Cập thống nhất – sự hình thành của quốc gia đến sự kiện 11 tháng 9 – Nước Mỹ lần đầu tiên bị tập kích, tất cả lịch sử thế giới được thổi cho sức sống mới dưới một ngôn từ chắt lọc và am hiểu.
Cuốn sách chứa đầy 106 sự kiện lôi cuốn và những thông tin giá trị, đề cập đến những sự kiện có ảnh hưởng to lớn đến tiến trình lịch sử nhân loại, thông qua hình thức xâu chuỗi các sự kiện, là chiếc chìa khóa để mở ra quá khứ.
106 Sự Kiện Lịch Sử Thế Giới mang trong mình những mô tả sự kiện thú vị, bố cục rõ ràng, thông tin chính xác, những minh họa phong phú, cuốn sách sẽ là một niềm hứng thú vô bờ với các độc giả quan tâm tới lịch sử, giúp bổ sung đáng kể kiến thức về quá khứ cho người đọc và kích thích họ khám phá sâu hơn về lịch sử nhân loại từ quá khứ đến hiện đại.
7 Kỳ Tích Văn Minh Thế Giới
Cuốn sách chọn lọc 87 kỳ quan văn minh, nội dung gồm 5 phần lớn, bao gồm: Cung điện, thành trì quan trọng, các thánh địa tôn giáo, các nền văn minh cổ, các thành phố nổi tiếng trong lịch sử, các kì quan kiến trúc. Mỗi phương diện đều thể hiện năng lực sáng tạo phi thường của con người. Một lượng lớn tranh minh họa được đưa vào khiến nội dung cuốn sách thêm phong phú, cùng với những miêu tả tỉ mỉ, số liệu chính xác sẽ giúp chúng ta tìm hiểu về những điều kì bí trong các hình thái của văn minh nhân loại.
8 Trật Tự Thế Giới
Trong tác phẩm, Kissinger xuất phát từ Hòa ước Westphalia để phân tích về tương quan giữa các nước, chủ yếu là các cường quốc và các khu vực giữ một vai trò đặc biệt đối với bức tranh địa chính trị thế giới, với những khác biệt trong thế giới quan và vị trí địa lý đã ảnh hưởng đến chính sách ngoại giao của mỗi nước như thế nào. Tác giả dành chương cuối (chương 9) để bàn về vấn đề toàn cầu hoá trong thời đại khoa học công nghệ, đặc biệt là tin học và truyền thông đại chúng lan tràn đã tác động mạnh mẽ đến dư luận, các nhà lãnh đạo và các quyết định chính trị hiện nay.
Theo cách nhìn của Kissinger thì trật tự thế giới ngày nay cần được đặt trên hai yếu tố căn bản:
1. Nguyên tắc tôn trọng chủ quyền của mỗi quốc gia có tính chính danh dựa trên căn bản của các hiệp ước và tổ chức quốc tế;
2. Và để đảm bảo duy trì hòa bình và ổn định trên thế giới cũng như các khu vực, cần phải dựa trên một sự cân bằng quyền lực mà chủ yếu phụ thuộc vào các cường quốc thế giới và khu vực.
Để có một trật tự quốc tế tồn tại và bền vững, Kissinger cho rằng nó phải liên quan đến “quyền lực có tính chính danh.” Tới cuối cùng, Kissinger, con người thực tế và nổi tiếng, lại có vẻ duy tâm đến mức ngạc nhiên. Thậm chí khi có những sự xung đột giữa các giá trị Mỹ và các mục tiêu khác, ông khích lệ chúng ta hãy tiếp tục đứng lên vì những giá trị đó, không lẩn tránh; đi đầu trong việc trợ giúp các quốc gia dân tộc, các lực lượng chính danh, chứ không chỉ các chính phủ đơn độc, nếu những sự trợ giúp ấy đảm bảo cho cán cân quyền lực có thể chống đỡ trật tự quốc tế, cũng như những giá trị và nguyên tắc của chúng ta có thể được những người khác chấp nhận và hấp dẫn họ.