Sinh vật bí ẩn hay sinh vật kỳ bí (tiếng Anh: cryptid bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp: κρύπτω/krypto có nghĩa là “bí ẩn”) là một sinh vật hay thực vật mà sự tồn tại của chúng đã được nhắc đến nhưng chưa được phát hiện hoặc ghi nhận bởi cộng đồng khoa học. Sinh vật kỳ bí thường xuất hiện trong văn hóa dân gian và thần thoại, dẫn đến câu chuyện và niềm tin vô căn cứ về sự tồn tại của chúng.Và đặc biệt có một trong những loài sinh vật dạng người từng được phát hiện ở nước ta.
1.Người Rừng
Người Rừng là một sinh vật được cho là sống ở Việt Nam, có hình dạng giống loài bigfoot. Người ta miêu tả nó cao khoảng một mét tám, và được che phủ hoàn toàn bởi lông ngoại trừ phần đầu gối, bàn chân, bàn tay, và mặt. Lông nó có màu xám, nâu, đen. Sinh vật này đi bằng hai chân và đã có người tự nhận là đã thấy nó cô độc hay di chuyển trong thị tộc nhỏ. Động vật này thường được thấy nhiều nhất trong khi đang tìm thức ăn từ trái quả, đến lá cây, và thậm chí là cáo bay.
Vào năm 1971, có người thông báo rằng người dân tộc đã bắt được hai Người Rừng gần tỉnh Đắk Lắk. Năm 1974, Thượng tướng Quân đội Nhân dân Việt Nam Hoàng Minh Thảo, thỉnh cầu một chuyến thám hiểm nhằm tìm bằng chứng về loài vật này, nhưng đã thất bại.
Thuyết đầu tiên giải thích về sinh vật hình người bí ẩn này cho rằng Người Rừng là phần còn sót lại của nhóm người vượn đứng thẳng hay Neanderthal, theo nhà động vật bí ẩn học Loren Coleman.
Một người có nhiều nghiên cứu về sự tồn tại của Người Rừng là Giáo sư Trần Hồng Việt. Vào năm 1982, ông có được chứng cứ rõ ràng đầu tiên là một dấu chân cỡ 28×26 cm.
2.Dã nhân Yowie
Dã nhân Yowie là một sinh vật bí ẩn được cho là đã xuất hiện tại Australia. Trong nhiều thế kỷ qua, nhiều cư dân Australia truyền tai nhau câu chuyện về loài sinh vật này. Nó được biết đến từ năm 1842 và sau đó người phương Tây thường truyền tai nhau câu chuyện về những lần chứng kiến loài sinh vật lạ tên là Yowie từ năm 1881. Tiếp đến, ngày càng nhiều người trông thấy loài quái vật tương tự tại khu vực phía Nam Wales (New South Wales) hay vùng Queensland. Cho tới hiện tại ở Sydney vẫn có những địa điểm từng xảy ra hơn 3200 vụ án được cho là liên quan tới loài sinh vật Yowie này. Loài này có đặc điểm giống chung giống như người tuyết (Yeti) ở Tây Tạng hay người rừng ở Việt Nam. Dã nhân Yowie được mô tả là có hình người nhưng hình thể to cao hơn rất nhiều, nó cao lớn hơn (từ 2,1 – 2,4 mét) Chiều dài thân vào khoảng 3m và nhiều lông và có lông màu đậm. Nó có mắt đỏ và toàn thân phát ra mùi hôi thối khó chịu. Nhiều người còn nói rằng, Yowie ăn thịt sống của các loài động vật.
3.Dã nhân
Dã nhân (野人) là người hoang dại, thô lỗ, không văn minh, hung bạo, hiếu chiến.Người Hán xưa tự cho mình là hoa (tinh hoa), các tộc người khác đều là mọi rợ, đều là dã nhân. Cùng với thời gian, dã nhân trở thành hình mẫu nhân vật anh hùng, tượng trưng cho sức mạnh, tự do, phóng khoáng, nghĩa hiệp.
4.†Homo floresiensis
Homo floresiensis (“Người Flores”, biệt danh là “hobbit”) có thể là một loài, nay đã tuyệt chủng, trong chi Homo. Di chỉ đã được phát hiện vào năm 2004 trên đảo Flores ở Indonesia. Các bộ xương một phần của 9 cá thể đã được phát hiện, bao gồm một cranium (sọ) hoàn chỉnh). Các di chỉ này là đối tượng nghiên cứu sâu rộng để xác định chúng có đại diện cho một loài phân biệt với loài người hiện đại và quá trình tranh cãi khoa học đã được các phương tiện truyền thông theo dõi sát sao. Những bộ xương này được gọi không chính thức là hobbit (người lùn tưởng tượng) và dường như khi đứng thẳng chỉ cao khoảng 1 m và não nhỏ và chúng sống sót cho đến thời gian 12.000 năm trướ. Bộ xương còn nguyên vẹn nhất (LB1) có niên đại khoảng 18.000 năm. Miêu tả về một loài mới đã được công bố, nhưng hiện vẫn bị các nhà nghiên cứu khác tranh cãi khi họ cho rằng những người cổ đại này có thể chỉ đơn thuần là chịu những rối loạn trong phát triển.
Được phát hiện cùng với các bộ xương là các công cụ bằng đá từ lớp khảo cổ niên đại từ 94.000 đến 13.000 năm.
5.Quái nhân
Troll, người khổng lồ độc ác là nhân vật trong Thần thoại Bắc Âu được mô tả dưới dạng một loài sinh vật đáng sợ. Ban đầu, thần thoại Bắc Âu mô tả nó như một kẻ Khổng lồ, mặc dù sau đó, các tác phẩm hội họa và ký họa thường mô tả nó với kích thước nhỏ hơn nhưng vẫn xếp vào loại những kẻ khổng lồ hiểm ác. giống như quỷ ăn thịt người gọi là ogre của Anh (cũng thường được xếp loại người khổng lồ hiện giờ) – thường sống ở chỗ xa xôi hẻo lánh, giống người ở vùng hoang dã, sống dưới những ngọn đồi, Hang hoặc Núi. Trong đảo Faroe, Orkney và Shetland đã có những truyện cổ tích, về người khủng lồ gọi là Khủng lồ (trow), được kể trong tiếng Na-Uy vào thời của Người Viking.
Văn học Bắc-Âu, nghệ thuật và âm nhạc từ thời Chủ nghĩa lãng mạn đã miêu tả khác biệt về người khổng lồ – thường thường thuộc chủng tộc thổ dân bản xứ, được trời phú cho kích thước phi thường và đặc biệt là tai và mũi to quá cỡ. Từ đó, đã có nhiều truyện cổ tích thần tiên như Three Billy Goats Gruff, quái nhân troll đã hình thành trong nhận thức hiện đại của công chúng, và là nhân vật tưởng tượng phổ biến trong văn học hiện đại và được ghép vô thành nhân vật trong các trò chơi điện tử.
Trong thời đại Internet, một con Internet troll, hay đơn giản là troll trong tiếng lóng Internet, là người đăng các thông điệp gây tranh cãi tại một cộng đồng trực tuyến chẳng hạn như diễn đàn thảo luận trực tuyến, với mục đích đặt bẫy để những người dùng khác bị xúc động hay kích động và phản ứng lại. Định nghĩa rộng hơn của khái niệm troll là người đăng các thông điệp với mục đích chính là phá rối hoặc phá vỡ một cộng đồng Internet.
6.Bigfoot
Bigfoot, chân to hay sasquatch, là tên được đặt cho một loại sinh vật giống như khỉ mà một số người tin rằng sống ở rừng, chủ yếu ở Tây Bắc Thái Bình Dương của khu vực Bắc Mỹ.
Bigfoot được mô tả trong báo cáo như một sinh vật như vượn lông lớn, cao khoảng 2-3m, trọng lượng hơn 230 kg, và được bao phủ trong lớp lông màu nâu sẫm hoặc đen. Nhân chứng đã mô tả nó có đôi mắt to, trán thấp. Bigfoot thường được mô tả là mạnh mẽ, mùi khó chịu. Những dấu chân khổng lồ mà nó được đặt tên lớn 60 cm và dài 20 cm. Những người ủng hộ cho rằng Bigfoot là ăn tạp và chủ yếu hoạt động về đêm.
7.Quỷ hầu
Quỷ hầu (Devil Monkey) là một sinh vật kỳ bí dạng khỉ được báo cáo đã xuất hiện tại nước Mỹ lần đầu tiên vào ngày 27 tháng 6 năm 1997 tại thị trấn Dunkinsville thuộc bang Ohio và sau đó được ghi nhận là xuất hiện ở nhiều địa điểm khác nhau trên toàn cõi nước Mỹ. Đây là sinh vật kỳ bí từng gây náo loạn rừng núi. Sự xuất hiện của loài sinh vật huyền bí này là nỗi ám ảnh của nhiều cư dân vùng Bắc Mỹ.